اثر فنل بر باکتری های هتروتروف اکسیدکننده آمونیاک موجود در خاک و آب

ماندانا کریمی 1، مهران هودجی1*، آرزو طهمورث پور2   1- گروه خاکشناسی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد خوراسگان، اصفهان، ایران   2- گروه میکروبیولوژی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد خوراسگان، اصفهان، ایران     * نویسنده مسئول: [email protected]     تاریخ پذیرش:6/3/90 10/5/89 تاریخ دریافت:     چکیده     نیتریفیکاسیون از فرایند های مهم بیولوژیکی خاک می باشد که در طی این فرایند آمونیم اکسید شده به نیتریت و سپس نیترات تبدیل می شود، اکسیداسیون آمونیاک توسط باکتری های اتوتروف و هتروتروف صورت می گیرد. در این تحقیق باکتری ها ی هتروتروف در دو نمونه خاک و پساب با خصوصیات متفاوت شمارش شدند و مشخص گردید که باکتری های نیتریفیکاتور هتروتروف، در نمونه های خاک جمعیت بالاتری را نسبت به پساب دارا بودند. آلاینده های مختلفی از جمله فنل دارای تاثیر بازدارندگی بر فرایند نیتریفیکاسیون می باشند. فنل از گروه هیدروکربن های آروماتیک چندحلقه ای است و ماده ای شیمیایی سمی برای انسان و سایر موجودات زنده به حساب می آید. در این پژوهش غلظت های مختلف فنل به محیط کشت باکتری های اکسید کننده آمونیاک افزوده گردید و درصد کاهش حذف آمونیاک و میزان تولید نیتریت در هر دو نمونه ی خاک و پساب نسبت به نمونه ی شاهد (بدون فنل) محاسبه شد. نتایج بدست آمده نشان داد که با افزایش غلظت فنل در محیط کشت باکتری های هتروتروفی اکسید کننده آمونیاک، میزان حذف آمونیاک و تولید نیتریت، هر دو کاهش یافت. میزان کاهش حذف آمونیاک در نمونه های خاک از حدود5/67 درصد در تیمار شاهد به حدود 5/47 درصد در غلظت 32 قسمت در میلیون فنل کاهش یافت. همچنین در نمونه های پساب میزان کاهش حذف آمونیاک از حدود3/91 درصد در تیمار شاهد به حدود 6/71 درصد در غلظت 32 قسمت در میلیون فنل کاهش یافت. در نمونه های خاک مورد آزمایش دو باکتری گرم مثبت به شکل های میله ای دو تایی و میله ای منفردو در نمونه های پساب، باکتری های گرم مثبت میله ای شکل دوتایی و کروی شکل که از گروه باکتری های هتروتروف اکسید کننده آمونیاک بودند، جدا شدند. باکتری های هتروتروف اکسیدکننده آمونیاک در نمونه های خاک نسبت به نیتریفیکاتور های هتروتروف پساب، مقاومت کمتری نسبت به فنل از خود نشان دادند به طوریکه در غلظت فنل کمتری موجب کاهش میزان حذف آمونیاک شدند.